Στο πρώτο μου άρθρο για το blog, και λίγο πριν ξεκινήσουν οι καλοκαιρινές διακοπές είχα μιλήσει για το πότε οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε ένα Λογοθεραπευτή, σκέφτηκα λοιπόν, ότι αφού ο Σεπτέμβρης κοντεύει να μας αποχαιρετήσει, ίσως να ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για την έγκαιρη διάγνωση και την έγκαιρη παρέμβαση......!!!!!
Για να φτάσουμε όμως στο σημείο της διάγνωσης, θα πρέπει πρώτα να αξιολογήσουμε το παιδί στους διάφορους τομείς του λόγου και της ομιλίας, ώστε να διαπιστώσουμε εάν υπάρχει ή όχι κάποια δυσκολία και αν ναι, να ελέγξουμε τη φύση, το μέγεθος της διαταραχής και κατά πόσο, επηρεάζεται η καθημερινότητά του. Με βάση αυτή, θέτουμε τους κατάλληλους θεραπευτικούς στόχους, αποφασίζουμε για το θεραπευτικό πρόγραμμα αλλά και το χρονοδιάγραμμα που θα πρέπει να τηρηθεί. Η διαδικασία αυτή, διαφέρει ανάλογα με τη διαταραχή, τον θεραπευόμενο και τον εκάστοτε ειδικό.
Οι 9 τομείς Αξιολόγησης:
1) Λόγος/Γλώσσα (Λεξιλόγιο - Έννοιες, Μορφολογία, Σύνταξη, Φωνολογία, Πραγματολογία).
2) Ομιλία (Άρθρωση φωνημάτων, Ροή, Φωνή).
3) Ακοή (από ακοολόγο, σε περίπτωση βαρηκοΐας).
4) Κατάποση (για περιπτώσεις δυσφαγίας).
5) Μη λεκτική Επικοινωνία (π.χ. βλεμματική επαφή, στάση σώματος, χειρονομίες κ.α.).
6) Νοητική ικανότητα.
7) Ανάγνωση - Γραφή.
8) Κοινωνικός / Συναισθηματικός / Συμπεριφορικός τομέας.
9) Κινητικότητα (λεπτή - αδρή κινητικότητα).
Όλοι αυτοί οι τομείς μπορούν να αξιολογηθούν με διάφορα σταθμισμένα ή μη σταθμισμένα test που θεωρεί ο κάθε ειδικός ότι μπορεί να βασιστεί, ώστε να κάνει μία σωστή διάγνωση. Φυσικά, είναι αρκετά χρήσιμο το ιστορικό που θα πρέπει να ληφθεί από τους γονείς και γενικότερα την οικογένεια κάθε παιδιού. Από αυτό, μπορούν να προκύψουν χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τα πρώτα στάδια ανάπτυξης, την κληρονομικότητα, αλλά και το κοινωνικό - σχολικό περιβάλλον.
Οφέλη έγκαιρης διάγνωσης:
- Γίνεται άμεσα η παρέμβαση και έτσι δεν χάνεται πολύτιμος χρόνος, για την θεραπευτική διαδικασία. Όσο πιο μικρό σε ηλικία είναι το παιδί, τόσο πιο εύκολο είναι να επεξεργαστεί ο εγκέφαλος τις νέες πληροφορίες, λόγω της πλαστικότητας.
- Διάφορες μη αποδεκτές συμπεριφορές, μπορούν να μειωθούν ή ακόμα και να εξαλειφθούν πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα το παιδί να γίνεται αποδεκτό από το ευρύτερο κοινωνικό - σχολικό περιβάλλον.
- Αυξάνεται η αυτοπεποίθηση και το παιδί έχει καλύτερη εικόνα για τον εαυτό του.
- Πρόληψη άλλων δυσκολιών που θα μπορούσαν να εμφανιστούν σε μεγαλύτερη ηλικία και να οφείλονται σε άλλες, που δεν είχαν παρατηρηθεί στο παρελθόν (π.χ. προβλήματα στο λόγο που επηρέασαν την ικανότητα γραφής εκθέσεων).
Φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό, και επομένως, τα στάδια ανάπτυξης μπορεί να διαφοροποιούνται κάθε φορά. Γι’ αυτό, οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται και να συμβουλεύονται τους ειδικούς, ακόμα και όταν παρατηρούν κάποια δυσκολία, που μπορεί να τη θεωρήσουν ασήμαντη.
Πηγές:
Καμπανάρου Μαρία (2007). Διαγνωστικά Θέματα Λογοθεραπείας. Αθήνα, Εκδόσεις Ελλήν.
http://www.logotherapeia-athens.com
https://www.handinhandmalta.com